برنامه‌ریزی و توسعه‌ی گردشگری در آرامستان تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

2 استادیار دانشگاه هنر اصفهان

3 دانش‌آموخته مدیریت جهانگردی، دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

گردشگری در آرامستان­ها، یکی از اشکال خاص و خرد از گردشگری فرهنگی بوده و بنابر مکان مورد بازدید و یا انگیزه‌ی گردشگر می­تواند با اشکال دیگری از گردشگری نظیر گردشگری جنگ، شجره­نامه، حزن و اندوه، و در مواردی خاص مانند تخت­فولاد، گردشگری مذهبی و معنوی همپوشانی داشته باشد. این آرامستان، به عنوان یکی از قدیمی­ترین و مقدس­ترین آرامستان­های اصفهان و جهان اسلام،  قابلیت­های زیادی در حوزه‌ی گردشگری دارد؛ از جمله می­توان به فضای معنوی و کثرت مشاهیر مدفون در آن، تاریخی بودن و قدمت مکان، مکانی برای یافتن ریشه­ها، مکانی برای انجام مطالعات تاریخی، فرهنگی، هنری و جامعه­شناختی، تنوع سبک­های معماری آرامگاهی و وجود سایر اشکال هنری مانند خط، نقاشی، حجاری و ... اشاره کرد.
این پژوهش با هدف شناسایی مخاطبان بالقوه و بالفعل مجموعه و نیز طراحی سناریوهای احتمالی به منظور توسعه‌ی گردشگری در آن و انتخاب برترین سناریو برای دستیابی به این مهم انجام پذیرفته است. این پژوهش علاوه بر مطالعات اسنادی، از مطالعات میدانی با کمک مشاهده، مصاحبه با کارشناسان و خبرگان مرتبط و نیز تکمیل پرسشنامه نزد گردشگران بالقوه و بالفعل مجموعه‌ و گروه خبرگان بهره برده است. مطالعه‌ی وضع موجود به طراحی چهار سناریو در طول پژوهش منجر گردید: سناریوی اول: ادامه‌ی رویه­ی فعلی، سناریوی دوم: تاکید بر توسعه و بهبود زیرساخت­های فیزیکی و انسانی، سناریوی سوم: تاکید بر توسعه‌ی و بهبود برنامه­های بازاریابی با تاکید بر انتخاب بازار هدف و جذب گردشگر، و سناریوی چهارم: تعریف فعالیت­های جدید و ایجاد تنوع در عرضه مجموعه به گردشگران. در نهایت، گرچه از نظر خبرگان هر چهار سناریو حائز اهمیت است اما سناریوی دوم به عنوان سناریوی برتر انتخاب و راه­کارهای مناسب جهت توسعه‌ی گردشگری در مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت­فولاد پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها