ارزیابی شاخص های برنامه ریزی فضایی توسعه پایدار مقصدهای گردشگری روستایی در شرق استان مازندران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشگاه تهران

چکیده

برنامه‌ریزی فضایی یکی از رویکردهایی که می‌تواند در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست‌محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شود و مانند یک سیستم بر یک منطقه تسلط پیدا کند و از آن به‌عنوان راهبردی اساسی یاد شود. پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی شاخص‌های برنامه‌ریزی فضایی توسعه پایدار مقصدهای گردشگری روستایی در شرق استان مازندران است. این پژوهش دارای هدف کاربری است، با روش توصیفی- تحلیلی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است و روایی آن بوسیله(منابع مورد بررسی، استاتید دانشگاه) تائید شد. تجزیه و تحلیل داده-ها با آزمون‌های آماری(t تک نمونه‌ای، همبستگی پیرسون؛ رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر) انجام شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که متغیرهای اقتصادی و اجتماعی وضعیت نسبتاً مطلوبی دارند. برازش مدل رگرسیونی نشان می‌دهد که 53 درصد تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل تبیین می‌شود. از دیدگاه مردم محلی و گردشگران در سطح (05/0) رابطه معنی‌داری در تمامی متغیرها وجود دارد. از دیدگاه کارشناسان به جزء رابطه بعد انسان با ابعاد فعالیت و مکان در تمامی ابعاد مورداستفاده رابطه معنی‌داری وجود دارد. بنابراین از نظر سه گروه مورد بررسی فرضیه اول رد و فرضیه دوم تائید می‌شود.

کلیدواژه‌ها


بازرگان­، عباس، محمدی یگانه، بهروز و رابط، علیرضا(1389)، تنوع بخشی اقتصاد روستاها به منظور تحقق توسعه ی پایدار، پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشگاه زنجان.
بهنام مرشدی، حسن، احمدی، داریوش، فرجی سبکبار، حسنعلی و رضوانی، محمد رضا(1395)، پهنه­بندی فضایی کانون های گردشگری به منظور تعیین مناطق بهینه خدمات گردشگری در استان فارس، فصلنامه ی برنامه ریزی منطقه ای، دوره ی 6، شماره21 ، صص 30-17.
پرچکانی، پروانه(1393)، مدیریت توسعه ی پایدار گردشگری و برنامه ریزی فضایی، کنفرانس بین المللی مدیریت و مهندسی صنایع، دانشگاه علم و فرهنگ، موسسه غیر انتفاعی، صص1-17.
پرچکانی، پروانه(1395)، توسعه ی پایدار گردشگری و برنامه ریزی فضایی با استفاده از تمثیل هیدرا، فصلنامه علمی تخصص، دانشکده علوم گردشگری­، دانشگاه علم و صنعت، سال سوم، شماره ی چهارم، صص1-38.
تقوایی، مسعود و غفاری، سید رامین(1389)، برنامه­ریزی فضایی در توسعه ی صنعت گردشگری(­مطالعه ی موردی: استان چهار محال و بختیاری، محور بازفت)، مجله ی تحقیقات جغرافیایی، سال بیستم و پنجم، شماره 1(پیاپی96)، صص100-79.
دربان آستانه، علیرضا(1385)، گردشگری پایدار روستایی و شاخص های ارزیابی آن، ویژه نخستین همایش توسعه ی گردشگری روستایی و عشایری، سازمان دهیاری ها و شهرداری های کشور، صص 61-51.
رومیانی، احمد(1398)، ارائه ی الگوی برای توسعه ی پایدار مقصدهای گردشگری روستایی با رویکرد برنامه ریزی فضایی، مطالعه ی موردی: شرق استان مازندران، رساله دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
رومیانی، احمد، شایان،حمید، سجاسی قیداری، حمدالله و رضوانی، محمد رضا(1398)، تحلیل تطبیقی برنامه ریزی فضایی توسعه ی مقصد های گردشگری روستایی در کشورهای ایران، پرتغال، صربستان و ترکیه، مجله ی مطالعات مدیریت گردشگری، دوره ی 14، شماره ی 48، صص122-102.
رومیانی، احمد، قادری، بهمن، سهرابی وفا(1391)، تحلیلی برگردشگری مذهبی و تاثیر آن بر توسعه ی پایدار روستایی، مطالعه­، شهرستان کوهدشت بخش رومشگان، همایش ملی توسعه ی پایدار در مناطق خشک و نمیه خشک، دانشگاه آزاد ابهر، صص8-1.
سجاسی قیداری، حمدالله، رومیانی، احمد و جعفری، نسرین(1393)، سنجش و ارزیابی پایداری مقصدهای گردشگری روستایی از دیدگاه اجتماعات محلی، مطالعه ی موردی: دهستان درب گنبد- شهرستان کوهدشت، مجله علمی -پژوهشی برنامه­ریزی فضایی (جغرافیا)، سال چهارم، شماره اول، (پیاپی 12)، صص126-103.