اهمیت تدوین چارچوب شناسایی و ادراک برند‌های شهری با رویکرد گردشگری ملی (مطالعة موردی: کلانشهر تبریز)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری،گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

برند سازی شهری مبحث مهمی در حوزه های شهرسازی؛ نشانه­ های معماری؛ عوامل طبیعی و جغرافیایی؛ رویدادها و رخدادها؛ رسانه های جمعی محسوب می­ شود. با توجه به اهمیت این مساله در هویت سازی شهری، گردشگری و اقتصاد شهری هدف پژوهش حاضر بررسی گزینه ­های مهم در سطح کلانشهر تبریز بر اساس معیارهای شناسایی شده در این حوزه و مشخص کردن برند برای یکی از مهم­ترین شهرهای شمال­ غرب ایران می ­باشد. تا توجه گردشگران را به خود جذب کرده و برای شهروندان خود زندگی با سطح کیفی بالا از نظر فرصت­ های شغلی جدید، تسهیلات آسودگی و سکونت­گاه­ های بهتر فراهم نماید. بنابراین با استفاده از روش نمونه­ گیری گلوله برفی تعداد 50 کارشناس در این حوزه شناسایی و از معیارهای یازدگانه تحقیق «منظر تاریخی، منظر آئینی، منظر فرهنگی، منظر نمادین، منظر روایت و خاطرات مشترک، تسهیلات و خدمات، دسترسی، صرفة اقتصادی، نقش ­انگیزی، تشخص و شهرت، خوانایی» در قالب سه مؤلفة «هویت، کارکرد، تمایز» برای 15 المان مهم تبریز « ارگ علیشاه؛ بازار تاریخی تبریز؛ مسجد کبود؛ دانشگاه تبریز؛ مقبره الشعراء؛ دانشکدة معماری و شهرسازی هنر اسلامی؛ موزة آذربایجان؛ ربع خورشیدی؛ برج ساعت؛ خانه­ های تاریخی؛ چای کنار؛ ائل گلی؛ پیاده ­راه تربیت؛ سنگ فرش تبریز؛ مجموعة عینالی»  در مقیاس رتبه بندی کیفی هفت درجه فازی سوال شد و با استفاده از روش ترجیح دهی مثبت و منفی معیارهای فوق الذکر نظرات افراد وارد نرم افزار MsExcel شده و با محاسبه گام به گام مراحل روش تاپسیس فازی به صورت گرافیکی در محیط نرم افزار ArcMap تصویر سازی شدند ودر نهایت بازار تاریخی تبریز، مجموعه عینالی و پارک ائل گلی به ترتیب گزینه های اول تا سوم را در برند سازی شهر به خود اخنصاص دادند.

کلیدواژه‌ها


  1. امین­زاده، بهناز (1394). ارزش­ها در طراحی منظر شهری، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  2. اسپیرن ، آن(1387). زبان منظر، ترجمه دکتر سید حسین بحرینی ، دکتر بهناز امین‌زاده، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  3. ایوبی، شمس‌الله و جلالیان، احمد (1385). ارزیابی اراضی (کاربری کشاورزی و منابع طبیعی)، چاپ اول، اصفهان:دانشگاه صنعتی اصفهان‌.
  4. ایمانی، بهرام؛ خسروی‌مهر، حمیده و  علی طورانی. (1394). ارزیابی و  رتبه بندی موانع گردشگری در شهرستان مینودشت، گردشگری شهری، دوره 2، شماره 1، صص: 75-89.
  5. به آبادی، فرشاد. (1388). راز پرواز نام‌های تجاری، تهران : نشر کارآفرین برتر.
  6. پاکزاد، جهانشاه (1386). مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری، چاپ سوم، تهران: انتشارات شهیدی.
  7. زالی، نادر ؛ و پورناصرانی، محمد و (1393). بررسی عوامل موثر بر برند شهری مطالعه موردی شهر رشت، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه گیلان.
  8. خاتمی فیروزآبادی، سید محمد علی؛ جلالی، سید حسین و پرورده، سید علی محمد (1392). استفاده از روش تاپسیس فازی به منظور اولویت بندی موانع اجرای استراتژی در میان پیمانکاری بخش انرژی، مطالعات مدیریت صنعتی، دوره 11، شماره 29، صص: 137- 113.
  9. شادفر، صمد و  ناظری، فیروز (1390). اکوتوریسم (از دیدگاه ژئومورفولوژی)، چاپ اول، تهران: انتشارات انتخاب.
  10. علی زاده اقدم، محمدباقر .(1393). بررسی تأثیر برندسازی شهری بر توسعه‌ی صنعت گردشگری شهر تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تبریز.
  11. قنبری، ابوالفضل؛ علیزاده اقدم، محمد باقر و عزیزی مهری (1393). بررسی تاثیر برندسازی شهری بر توسعه ی صنعت گردشگری شهر تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تبریز.
  12. کاظمی، مهدی (1386). مدیریت گردشگری، چاپ دوم، تهران، انتشارات سمت.
  13. محرابی، جواد؛ خلیلی شورینی، سیاوش و خلفی، احمد (1391). بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری در جمهوری اسلامی ایران، مدیریت توسعه و تحول، دوره 4، شماره، صص: 10- 1.
  14. محمدپورزرندی،حسین؛ حسنی، علی و امینیان ناصر (1395). عوامل موثر بر برند شهری و اولویت بندی آنها از دیدگاه گردشگران بین المللی مطالعه موردی برج میلاد تهران، اقتصاد و مدیریت شهری، سال 4، شماره 41. صص: 115-136.
  15. موسوی، سید نجم الدین؛ سپهوند، رضا و شریعت نژاد، علی (1396). تبیین مولفه های برندسازی شهری با تاکید بر صنعت گردشگری مورد مطالعه شهرستان خرم آباد، گردشگری و توسعه، سال 6، شماره 4. صص: 60-179.
  16. مومنی، منصور (1387). مباحث نوین تحقیق در عملیات، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.