بررسی تأثیر ایدئولوژی سیاسی بر صنعت گردشگری (مطالعه موردی: ایران)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه پیام‌نور

چکیده

فضای سیاسی و اقتصادی و حتی مسائل اجتماعی و فرهنگی هر کشور تا حد زیادی متأثر از ایدئولوژی سیاسی حاکم بر آن کشور است. گردشگری به عنوان پدیده ای اجتماعی ـ اقتصادی متأثر از عوامل گوناگونی است که در این میان، ایدئولوژی سیاسی تأثیر بسزایی دارد. رکود یا رونق این صنعت در هر کشور تا حدود زیادی به ایدئولوژی سیاسی بستگی دارد. مسئله تحقیق این است که ایدئولوژی سیاسی ایران چه تأثیری بر صنعت گردشگری در ایران داشته است و چرا ایران به عنوان کشوری با جاذبه های متعدد طبیعی و      تاریخی ـ فرهنگی سهم قابل توجهی در جذب گردشگر بین­المللی ندارد. روش انجام تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی و تحلیل محتوا (برنامه های پنج ساله توسعه، سند چشم انداز ایران در افق 1404) بوده است. داده های مورد نیاز تحقیق از نهادهای مرتبط ملی (مرکز آمار ایران، مجلس شورای اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) و نهادهای بین­المللی (سازمان گردشگری جهانی، شورای جهانی گردشگری و سفر، موسسه هنلی و همکاران) اخذ شده است و با رقبای منطقه­ای و قطبهای گردشگری پیرامون ایران (ترکیه، دبی و مصر) مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که ایدئولوژی سیاسی حاکم بر ایران، بازار جذب گردشگر را به گردشگری زیارتی و تا حدودی به گردشگری تاریخی محدود کرده است و مانع توسعه گردشگری ساحلی و اکوتوریسم به عنوان پیشروترین بخش گردشگری در جهان شده است. همچنین نگاه ایدئولوژیکی و امنیت محور حکومت ایران به صنعت گردشگری باعث شده است که این صنعت بیشتر جنبه داخلی و مصرف داخلی پیدا کند و ایران را از منافع ارزی و بین المللی این صنعت کمتر منتفع کند.

کلیدواژه‌ها