بررسی عوامل موثر بر تعداد و طول اقامت گردشگران ملی: مطالعه بین استانی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد ،دانشگاه پیام نور، ایران

2 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه پیام نور

چکیده

در این مطالعه عوامل موثر بر جذب و طول اقامت گردشگران ملی در استان­ های ایران مورد بررسی قرار گرفت. به منظور انجام این بررسی از رویکرد داده­ های تابلویی و اطلاعات 31 استان کشور برای دوره (1393-1390) استفاده شد. نتایج حاصل از برآورد الگوها نشان داد که عوامل طرف عرضه (تعداد اماکن اقامتی، تعداد تخت مراکز درمانی، اعتبارت دولتی، آزاد راه­ ها) و برخی از جاذبه­ های گردشگری استان­ ها (جاذبه­ های طبیعی و فرهنگی) بر تعداد گردشگران تاثیر مثبت و معنی‌دار دارند. همچنین طول اقامت گردشگران و فاصله جغرافیایی تاثیر منفی بر تعداد گردشگران دارد. این در حالی است که نتایج بدست آمده از برآورد الگو­ها حاکی از آن است که تاثیر عوامل عرضه بر طول اقامت گردشگر معنی‌دار نبوده، اما درآمد گردشگر و برخی از ویژگی‌های منطقه از جمله جمعیت، تعداد پزشک متخصص، تعداد دانشجو و همچنین جاذبه­ های طبیعی مقصد گردشگری بر طول اقامت گردشگر تاثیر معنی‌دار دارند.

کلیدواژه‌ها


  1. احد نژاد روشتی، محسن و صالحی میشانی، حیدر (1391). ارزیابی توزیع فضایی زیرساختهای گردشگری و تعیین نقش فرایندهای اقتصادی-سیاسی و رشد فیزیکی شهرها در شکل گیری آن (مطالعه موردی شهر زنجان)، دو فصلنامه مطالعات گردشگری، دوره 1، شماره 1: 105-91.

2.اسلاملوئیان، کریم و ذاکری، مریم (1388). بررسی تاثیر قانون بانکداری بدون ربا بر تابع تقاضای پول، فصلنامه علمی- پژوهشی اقتصاد اسلامی، دوره 9، شماره 35: 160-129.

3.خوش اخلاق، رحمان، نیافرد، فاطمه و دلالی اصفهانی، رحیم (1390). تخمین تابع تقاضای اکوتوریسم (مطالعه موردی شهراصفهان)، فصلنامه علوم اقتصادی، دوره 5، شماره 15: 43-31.

4.رفیعی، هادی، پارساپور، سارا و رهنما، علی (1395). عوامل اقتصادی اجتماعی مؤثر بر ماندگاری گردشگران داخلی (مورد مطالعه شهر مشهد)، دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، دوره 4، شمارۀ 7: 35-8.

5.رمضانی، بهمن و نیکدل، نسرین (1389). شناخت عوامل مؤثر بر افزایش مدت ماندگاری گردشگران در شهرستان صومعه سرا، چشم انداز جغرافیایی، دوره 5 ، شماره 13: 59-48.

6.زرآبادی، سعیده و عبدالله، بهار (1392). ارزیابی عوامل موثر در توسعه صنعت گردشگری منطقه آزاد چابهار با بهره گیری از روش فرایند تحلیل شبکه­ای، نشریه علمی-پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 6: 48-37.

7.سلیمانی مقدم، محمد و اسلامی، قاسم (1390). نقش زیر ساخت­های اقامتی در فعالیت­های گردشگری شهر رشت،چشم انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، دوره6، شماره 17: 115-105.

8.سقایی، مهدی؛ خواجوی، محمد و اسلامی، علیرضا (1393). واکاوی ضریب ماندگاری پایین گردشگران در استان گلستان با تأکید بر گردشگران عبوری، اولین همایش بین المللی علمی راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالشها و چشم اندازها، استان خراسان رضوی، مشهد.

9.شاه آبادی، ابوالفضل و سیاح، علی(1392). تاثیر زیر ساخت­های اقتصادی بر گردشگری، رویکرد پنل دیتا، مقایسه­ی تطبیقی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته، مجله برنامه ریزی و توسعه،گردشگری، دوره 2، شماره 7: 43-25.

10.شماعی، علی و موسی وند، جعفر (1390). سطح بندی شهرستان­های استان اصفهان از لحاظ زیرساخت­های گردشگری با استفاده از مدل Topsis و AHP ، فصلنامه مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، دوره 3، شماره 10: 40-23.

  1. فروغ­زاده، سیمین؛ شریعتی مزینانی، سعید؛ دانایی سیج، مجید (1391). تحلیل جامعه شناختی مدت اقامت زائران ایرانی در شهر مشهد، مطالعات اجتماعی ایران، دوره 6، شماره 3 و 4: 179-157.
  2. قاسمی، فروغ، زیاری، کرامت ا... و صادقی، محمد (1393). تحلیل کیفی و مکانی مراکز اقامتی شهر شیراز جهت توسعه گردشگری (با تاکید بر هتل­ها)، جغرافیا و آمایش شهری- منطقه­ای، شماره 11 :13-1.
  3. للحج، رفیعه و ستاری، حسن (1393). بررسی نقش فضاهای عمومی شهر در ماندگاری توریسم و بهبود گردشگری، اولین همایش ملی توریسم و گردشگری سبز.
  4. نصرالهی،خدیجه، جهانبازی، ندا و ناصری، طاهره (1391). رده بندی استان­های کشور برحسب جاذبه­های گردشگری، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری ، دوره 9، شماره 28: 37-17.
  5. نظری، محسن، اسفیدانی، محمد رحیم و طباطبائی، سید مهدی (1396). ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران بین المللی به ایران با استفاده از مدل جاذبه، تحقیقات اقتصادی، دوره 52، شماره 1: 243- 215.
  6. وارثی، حمیدرضا، تقوایی، مسعود و شاهیوند، احمد (1390). تحلیلی بر وضعیت زیرساختهای گردشگری در شهر اصفهان، مجله جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، دوره 32، شماره 44: 91-112.
  7. Aslan, A., Kula, F. and Kaplan, M. (2009). International tourism demand for Turkey: A dynamic panel data approach, A Research Journal of International Studies, Vol.9, Issue 6: 64-75.
  8. Alegre, J. and Pou, L. (2006). The length of stay in the demand for tourism, TourismManagement, 27(6): 1343-1355.
  9. Barros, C.P., Butler, R. and Correia, A. (2010). The length of stay of golf tourism: A survival analysis, Tourism Management, Vol. 31, Issue. 1, PP: 13-21.
  10. Barros, C.P. and Machado, L.P. (2010). The length of stay in tourist, Annals of Tourism Research, 37(3): 692-706.
  11. Barros C.P. and Correia A. (2008). Survival analysis in tourism demand: the length of stay in Latin American destinations, Tourism Analysis, 13(4): 329-340.
  12. Baltagi, B.H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, New York, John Wiley.
  13. Griglon, A.B., Borgers, A.W.J., Kemprrman, A.D.A.M. and Timeermans, H.J.P. (2014). Vacation length choice: a dinamic mixed multinomial logit model, Tourism Management, Vol. 41: 158-167.
  14. Garcia, E., and Raya, J. (2008). Length of stay for low-cost tourism, Tourism Management, 29(6): 1064 – 1075.
  15. Gearing, C. (1974). Abolishing a measure of touristic attractiveness, Journal of Travel Research, 12(4): 1–8.
  16. Hu, Y. and Ritchie, J.R. (1993). Measuring destination attractiveness: A contextual approach, Journal of Travel Research, 32)2:( 25-34.
  17. Hurn, A. S. and. Muscatelli, V.A. (1992). Testing Superexogeneity: The Demand for Broad Money in the UK, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 54(4): 543–556.
  18. Ipatov, V. (2012). Factors affecting the development of the tourism industry, http://world-tourak.blogspot.my/2012/10/factors-affectingdevelopment of.html.
  19. Jaafar, M. and Khoshkam, M.(2014).Length of Stay and Tourism Facility Assessment: The Viewpoint of Malaysian Tourists at Langkawi , Article available at http://www.shs-conferences.org.
  20. Kazuzuru, B. (2014). Determinants of Tourist Length of Stay in Tanzania, International Journal of Business and Social Science, 5(9): 204-214.
  21. Kercher, B. and Lau, G. (2008).Movement patterns of tourists within a destination, Tourism Geographies, 10(3): 355–374.
  22. Khadaroo, J. and Seetanah, B. (2008). The role of transport infrastructure in international tourism development, Tourism Management, 29(5): 831–840.
  23. Lim, C. (1997). An Econometric classification and review of international tourism demand models, Tourism Economics, 3(1): 69-81.
  24. Law C.M. )1996).Urban tourism attraction visitors to large cities, Man sell. Publishing Limited, London.
  25. Mill, R.C. and Morrison, A.M. (1992). The Tourism System: An Introductory Text, 2nd ed, Prentice Hall, New Jersey.
  26. Salmasi, L., Celidoni, M. and Procidano, I. (2012). Length of stay: Price and income semielasticities at different destinations in Italy, International Journal of Tourism Research, Vol.14, Issue. 6: 515-530.
  27. Thrane, C. (2012). Tourists’ length of stay: the case of international summer visitors to Norway, Tourism Economics, 18(5): 1069–1082.
  28. Vanhove, N. (2005). The Economics of Tourism Destinations, U.K. Elsevier Publishing.
  29. Witt, S.F. and Witt, C.A. (1995). Forecasting tourism demand: A review of empirical research, International Journal of Forecasting, 11(3): 447- 475.
  30. Wang, Y., Zhang, Y., Xia, J. and Wang, Z. (2008). Segmenting the mature travel market by motivation, International Journal of Data Analysis Techniques and Strategies, 1(2): 193-209.
  31. Wu, C.L. and Carson, D. (2008). Spatial and temporal tourist dispersal analysis in multiple destination travel, Journal of Travel Research, Vol. 46, Issue. 3: 311-317.
  32. Xiang, Z. and Fesenmaier, D.R. (2008). Identifying the online tourism domain: Implications for search engine development for tourism, http://www.springerlink.com/q4543kq172w34477.
  33. Yusup, M.F., Kanyan, A., Kasuma, J., Kamaruddin, H. and Adlin, J. (2016). Determinants of factors and the growth of tourism industry in Langkawi Island, Journal of Scientific Research and Development, 3(2): 13-20.