رابطه هوش هیجانی با کیفیت زندگی دانشجویان رشته گردشگری (مطالعه موردی: دانشجویان رشته گردشگری دانشگاه مازندران)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه مازندران

چکیده

این مقاله درصدد شناسایی رابطه حیطه­ های درون­فردی، برون فردی، سازگاری، کنترل استرس و خلق عمومی هوش هیجانی با کیفیت زندگی دانشجویان رشته گردشگری دانشگاه مازندران بوده است. با روش تحقیق همبستگی، تعداد 139 نفر نمونه با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند(85 دانشجو دخترو 54 دانشجو پسر). از دو ابزار استاندارد 90 سوالی هوش هیجانی باراُن و پرسشنامه 26 گویه­ ای استاندارد شده کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996) استفاده شده است. از مدل معادلات ساختاری نیز برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. نتایج نشان داد که از 6 شاخص برازش، چهار شاخص برازش عالی و دو شاخص نیز از برازش قابل قبول برخوردار بودند. مدل مفهومی پژوهش با ابعاد هوش هیجانی حدود 58 درصد از واریانس کیفیت زندگی را تبیین می­کند. حیطه درون­فردی توانسته 37 درصد، حیطه برون فردی توانست 38 درصدو حیطه کنترل استرس توانست 29 درصد از واریانس کیفیت ­زندگی را تبیین نماید. اما حیطه سازگاری و خلق عمومی نتوانسته کیفیت زندگی دانشجویان را تبیین نماید. نتایج نشان داده که افرادی با هوش هیجانی بالا توانایی اداره مطلوب وضع روانی، کنترل تکانه ها، همدلی، آگاهی یافتن از احساسات خود و دیگران دارند. هوش هیجانی عاملی است که هنگام شکست و ناملایمات ناشی از دست نیافتن به هدف در شخص امید و انگیزه ایجاد می ­کند که نشانه سلامت فرد است که به طور مستقیم و غیر مستقیم بر کیفیت زندگی اثر مثبت می­گذارد. با ارتقا هوش هیجانی دانشجویان گردشگری می­ توان توان مقابله با این استرس­ ها را افزایش و کیفیت زندگی شان را بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. احمد نژاد، محمود؛ حسنی، محمد؛ سپهریان آذر، فیروزه؛و شجاعی، خه بات (1390). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و کیفیت زندگی کاری با سازگاری شغلی در بین معلمان رسمی و حق التدریس مقطع ابتدایی شهرستان سردشت در سال تحصیلی 90 ـ 89. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
  2. احمدنژاد، محمود؛ حسنی، محمد؛ سپهریان آذر، فیروزه و شجاعی، خه بات (1392). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و کیفیت زندگی کاری با سازگاری شغلی در بین معلمان رسمی و حق التدریس مقطع ابتدایی شهرستان سردشت در سال تحصیلی 90-89، پژوهش در برنامه ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه ریزی درسی)، دوره 9، شماره 32:        136-123. 
  3. آقایار، سیروس (1386). توانمندسازی روشی نوین در محیط رقابتی، ماهنامه تدبیر، شماره 135، مردادماه، انتشارات گروه مدیریت، تهران.
  4. 4.   تبرایی، یاسر؛ شاهسیاه، مرضیه؛ اسدی، مهدی؛ محبی، سامان؛ چیوایی، سمیه و فلاحی، سمیرا (1388). بررسی همبستگی بین هوش هیجانی و کیفیت زندگی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم در سال 1388، ششمین کنگره اپیدمیولوژی ایران، دانشگاه اصفهان.
  5. خلعتبری، جواد؛ قربان شیرودی، شهره و حسینی، ایمان (1390). بررسی رابطه بین کمال گرایی واحساس تنهایی با کیفیت زندگی دانشجویان پزشکی گیلان، فصلنامه روانشناسی تربیتی، دوره 2، شماره 5: 131-117.
  6. حاجلو، نادر (1394). مدل‌یابی علی کیفیت زندگی معلمان براساس هوش هیجانی، خشم و احساس خودکارآمدی، مجله روانشناسی تربیتی، دوره 4، شماره 4: 59-37.
  7. حسینیان، سیمین؛ قاسم­زاده، سوگند و نیکنام، ماندانا (1390). پیش بینی کیفیت زندگی معلمان زن براساس متغیرهای هوش هیجانی و هوش معنوی، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 3، شماره 9: 60-42.
  8. حقیقت جو، زهرا؛ شفیق پور، محمدرضا؛ انصاری، حسن و حقیقت جو، زهره (1387). رابطه هوش هیجانی بر رضایت شغلی کارکنان زن و مرد دانشگاههای علوم پزشکی کشور، فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره 6، شماره 4: ۱۶۹-158.
  9. رضوانی، محمدرضا و منصوریان، حسین (1387). سنجش کیفیت زندگی: بررسی مفاهیم، شاخص­ها، مدل­ها و ارائه مدل پیشنهادی برای نواحی روستایی، فصلنامه روستا و توسعه، دوره 2، شماره 3: 26-1.

10.رجبی، غلامرضا؛ قربانی، فردین و خجسته مهر، رضا (1390). بررسی رابطه ایدئولوژی های جنسیتی، نقش های زناشویی، هوش هیجانی و کیفیت زندگی، مشاوره و روان درمانی خانواده، دوره 1، شماره 1: 53-39.  

11.سعادت، سهیل؛ سوری، حمید؛ اسدی، مهدی؛ محبی، سیامک؛ چیوایی، سمیه و فلاحی، سمیرا (1389). بررسی همبستگی بین هوش هیجانی و کیفیت زندگی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم در سال 1388، مجله دانش و تندرستی، ویژه نامه ششمین کنگره اپیدمیولوژی ایران، دوره 5، شماره 1: 79-78.

12.السون، متیو و هرنگهان، بود (1394). مقدمه­ای بر نظریه­های یادگیری، ترجمه علی اکبر سیف، انتشارات نشر دوران، ویرایش هشتم.

13.عابدی، محمود (1383). بررسی اثربخشی آموزش شناختی رفتاری فوردایس بر شادمانی، اضطراب  افسردگی و روابط اجتماعی دانشجویان دانشگاه اصفهان، خلاصۀ مقالات چهارمین هفتۀ پژوهش دانشگاه اصفهان، معاونت پژوهشی دانشگاه اصفهان.

14.عباس آبادعربی، هادی؛ باستانی، فریده؛ نواب، الهام و حقانی، حمید (1394). کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به دیابت و ارتباط آن با هوش هیجانی، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، دوره 21، شماره 3: 224-215.

15.غفاری، غلامرضا و امیدی، رضا (1388). کیفیت زندگی شاخص توسعه اجتماعی، تهران: نشر شیرازه.

16.فتی، لادن.، موتابی، فرشته.، شکیبا، شهرام.، و باروتی، علی (1387). مولفه های هوش       هیجانی - اجتماعی به عنوان پیش بینی کننده های سلامت روان، مطالعات روان شناختی، دوره 4، شماره 2: 124-101.

17.مطلبی، فاطمه؛ فروغی، احمدعلی و شاه طالبی، بدری (1388). رابطه هوش هیجانی مدیران و توانایی آنان در جلب اعتماد معلمان در دوره ابتدایی، دانش و پژوهش در علوم تربیتی- برنامه ریزی درسی، شماره 22؛ 84-63.

18.ملیانی، مهدیه.، طاولی، آزاده.، خدابخش، روشنک.، بختیاری، مریم (1388). مقایسه نتایج آزمون 16 عاملی کتل در مورد داوطلبین آزاد و متقاضیان استخدام،  مجله روانشناسی صنعتی، دوره 1، شماره 1: 45-39.

19.نریمانی، محمد؛ حبیبی، یوسف و رجبی، سمیه (1390). مقایسه هوش هیجانی و کیفیت زندگی در مردان معتادو غیر معتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهی سومصرف مواد، سال 5، شماره 19: 38-21.

20.نظیف کار، وحید (1394). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و کیفیت زندگی کاری کارکنان در مجتمع بندر شهید رجایی، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی، گرایش تحول، دانشگاه  آزاد اسلامی، واحد قشم.

21.نصیری، حمید (1385). بررسی روایی و پایایی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت و تهیه نسخه ایرانی آن، مجموعه مقالات سومین سمینار سراسری بهداشت جهانی روانی دانشجویان، سوم خردادماه، دانشگاه اصفهان.

22.هومن، حیدرعلی (1391). مدل سازی معادلات ساختاری لیزرل محاوره ای. انتشارات نشر روان.

23.یگانه، طیبه؛ سلطانی‌شال، رضا؛ کافی، موسی و حسین‌خانجانزاده، علی (1394).  بررسی ارتباط بین هوش هیجانی، مدیریت زمان و کیفیت زندگی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان، مجله روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد تنکابن، دوره، شماره 16: 99-82.

  1. Alfonso, L., Zenasni, F., Hodzic, S. and Ripoll, P. (2016). Understanding The Mediating Role of Quality of Work Life on the Relationship between Emotional Intelligence and Organizational Citizenship Behaviors, Psychological Reports, 118: 107-127.
  2. Aghabozorgi, A., Kamrani Mehni, M.A., Alipour, O. and Azizi, B. (2014). Impact of emotional Intelligence on organizational Commitment of Nurses in The public Hospitals of Sanandaj, Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences.13: 2231-2245.
  3. Apte, S. and Khandagle, A. (2016). Assess the Relation between Emotional Intelligence and Quality of Life among the Nursing Faculties, The International Journal of Indian Psychology, 4: 133-140.
  4. Bar-on, R. and Parker, J.D.A. (2014). Handbook of Emotional intelligence, San Francisco Jossy-Bass.
  5. Bar-on, R. (2013). Bar-On Emotional Quotient Inventory (EQ-I): Technical Manual, Toronto, Canada: Multi – Health System
  6. Bar–on, R. (2015). Emotional and Social Intelligence: Insights from the Emotional Quotient Inventory (EQ – I), In Bar-on, R & Parkrr, D.A. (Eds). The hand book of emotional intelligence, San Francisco, California, jossey baass.
  7. Blances, f., Gonzelez, M., Lozano-oyola, M. and Perez, F. (2010). The Assessment of Sustainable Tourism: Application to Spanish Coastal Destinations. 
  8. Cadmen, C. and Brewer J. (2001). Emotional Intelligence: a vital prerequisite for recruitment in nursing, Journal of Nursing Management, 9: 321-324.
  9. Cavazotte, F., Moreno, V. and Hickmann, M. (2012). Effects of leader intelligence, personality and emotional intelligence on transformational leadership and managerial performance, The Leadership Quarterly, 23: 443–455.
  10. Chan, E. (2008). The Roles of Theory of Mind and Empathy in the Relationship between Dysphoria and Poor Social Functioning, Qeens university kingston.
  11. Chaudry, A.A. and Usman, A. (2011). An investigation of the relationship between employees’ emotional intelligence and performance, African Journal of Business Management, 9: 3556- 3562.
  12. Cote, S., Gyurak, A. and Levenson, R.W. (2010). The ability to regulate emotion is associated with greater well-being, income, and socioeconomic status. Emotion, 6: 923-33.
  13. Dwyer, L., Forsyth, P., and Papatheodorou, A. (2011). In C. Cooper (Series Ed.), Economics of Tourism, Contemporary Tourism Reviews. Oxford: Good fellow.
  14. Esmaeili, R., Alizadeh Navaei, R., Godarzian, A.H. and Yousefi, M. (2015). The effect of emotional intelligence training on the quality of working life in nurses, Journal of Health Science, 3: 241-247.
  15. Fadaei, N., Akhlaghi, F. and Kenari, R. (2014) .Examining the Relationship between Emotional Intelligence and Job Satisfaction of Employees of Shahre Rey Islamic Azad University, MAGNT Research Report. (ISSN. 14448939). 5: 329-338.
  16. Farahbakhsh, S. (2012). The Role of Emotional Intelligence in Increasing Quality of Work Life in School Principals, Procedia-Social and Behavioral Sciences. 46: 31-35.
  17. Frish, M.B. (2006). Quality of life therapy: Appling a life satisfactionapproach to positive psychology and cognitive therapy, Hoboken, NJ: Wiley .
  18. Gardner, H. (2014). Multiple Intelligences after Twenty Years. Paper presented at the American Educational Research Association, Chicago, Illinois, April 21.
  19. Gardner, H. (2016). Frames of Mind, New York: Basic Books.
  20. Goleman, D. (2001). Emotional intelligence: Issues in paradigm building. In C. cherniss and Goleman (Eds), The Emotional intelligence Work place, San Francisco: Gossey- Bass.
  21. Goleman, D. (2009). Emotional intelligence: Issues in paradigm building. In C. cherniss and Goleman (Eds.) The Emotional intelligence Work place, San Francisco: Gossey- Bass.
  22. Hajiran, H. (2006). Toward a quality of life theory: Net domestic product of happiness, Dictators Research, 75: 31-43.
  23. Kapur, N. and Rawat, V. (2016). Professional Dance in Relation to Quality of Life, Emotional Intelligence and Self Concept, The International Journal of Indian Psychology, 3: 90-98.
  24. Laxman, P. (2014). Study of Emotional Intelligence & Job Satisfaction of Higher Secondary School Teachers, Paripex, Indian Journal of Research, 6: 45-48.
  25. Lyck, L. (2010). Experience Economy as an Instrument to Create Economic Profitability, Copenhagen Business School, 11: 21-39.
  26. Maidinsah, H. and Mak Sari, M. (2015).  Students’ quality of university life in a public university in Malaysia, International Journal of Education and Research, 4: 493-506.
  27. Nasee, Z. (2011). Impact of emotional intelligence on team performance in Higher Education Institutes, International Online Journal of Educational Sciences, 3: 30-46.
  28. Oglu, M., and Engen, M. (2011). Pine and Gilmore’s Concept of Experience Economy and its dimensions: An Empirical Examination in Tourism, Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 4: 237-255.
  29. Petrids, K.V., Frederikson, N. and Furnham.A. (2004). The role of trait emotional intelligence in academic performance and deviant behavior at school, Personality and Individual Difference, 36: 277-294.
  30. Petrids, K. V. (2011). The role of trait emotional intelligence in vocational performance, Personality and Individual Difference, 58: 257-272.
  31. Popescu, R.I. and Corbos R.A. (2010). The role of urban tourism in the strategical development of Brasov area, Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 16: 69-85.
  32. Sadat Ghoreishi, F., Zahirrodine, A.R. Assarian, F., Moosavi, G.A. and Zare Zadeh Mehrizi, M. (2014). Evaluation of Emotional Intelligence and Job Satisfaction in Employees of Kashan Hospitals, Journal of Nurs Midwifery Study, 3:1197.
  33. Sternberg, R.J. (2015). Successful intelligence. New York: Simon & Schuster.
  34. Shamsuddin, N., and Abdul Rahman, R. (2014).The Relationship between Emotional Intelligence and Job Performance of Call Centre Agents, Procedia  Social and Behavioral Sciences, 129: 75-81.
  35. Suls, J. and Bunde, J. (2005). Anger, anxiety, and depression as risk factors for cardiovascular disease: The Problems and Implications of overlapping affective dispositions, Psychological Bulletin, 131: 260-300.
  36. Wilson, j. (2014). The Knowledge and use of Emotional Intelligence by Registered Nurses and healthcare support workers in an Acute Hospital setting, RCN research conference.
  37. Yadisaputra, M. (2015). The role of emotional intelligence and emotional labor among frontline employees in casino hotel Macao, International Journal of Tourism Sciences, 15(1-2): 44-58
  38. Yu, G. and Lee, D. (2008). A model of quality of college life (QCL) of students in Korea, Social and Behavioral Sciences, 87: 1000.1007.
برنامه ریزی و توسعه گردشگری
دوره 6، شماره 22
آذر 1396
صفحه 144-164

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار