تعیین طیف فرصت تفرجی در مناطق بالقوه گردشگری با استفاده از معادلات ساختاری (مورد مطالعه: استان گلستان)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم محیط زیست دانشگاه اردکان

2 دانشیار دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استاد دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 استادیار دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

ارزیابی اثرات گردشگری به دلیل افزایش رو به تزاید جمعیت و حساسیت بالای منابع تفرجی طبیعی، اهمیت خاصی پیدا می‌کند. در این تحقیق، سعی بر آن است که با معرفی فرایند طیف فرصت تفرجی در زمینه مدیریت اثرات بازدیدکننده، توسعه گردشگری درحد ظرفیت برد امکان‌پذیر گردد. محدوده مورد مطالعه بخشی از استان گلستان (سه شهرستان گرگان، کردکوی، علی‌آباد) است. از مدل­سازی معادلات ساختاری برای به دست آوردن ارتباطات بین عوامل استفاده شد. یافته­های پژوهش نشان داد که طیف فرصت تفرجی تحت تاثیر عامل تعدیل­گر ویژگی­های جمعیت شناختی نیست. بنابراین،97 درصد از تغییرات سازه طیف فرصت تفرجی با سازه­های دسترسی، مدیریت، تعامل اجتماعی، چارچوب مقررات، پذیرش اثرات بازدیدی، استفاده ­های غیرتفرجی تبیین می­شود. رابطه همه سازه­ها به غیر از استفاده­ های غیرتفرجی با طیف فرصت تفرجی در سطح 1 درصد مثبت و معنی­دار است. معادله رگرسیونی به دست آمده در این پژوهش می­تواند در برنامه­ریزی گردشگری خصوصا در مناطق مشابه بالقوه گردشگری مورد استفاده مدیران جهت توسعه گردشگری قرارگیرد. انتظار است که با کاربرد ‌مدل‌های معادلات ساختاری در بخش گردشگری، اثرات منفی این فعالیت بر طبیعت به حداقل برسد.

کلیدواژه‌ها


1. استانداری استان گلستان (1393) طرح آمایش استان گلستان - گزارش اطلاعات پایه، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، مجری طرح، دکتر عبدالرسول سلمان ماهینی.
2. عزیزی جلیلیان، منا؛ دانه­کار، افشین؛ جوانشیر، آرش و علیزاده، افشین(1387). انتخاب شناساگرهای حدود قابل تغییر در فعالیت های تفرجی منطقه حفاظت شده البرز مرکزی (جنوبی): مطالعه موردی رودخانه کرج، پایان نامه کارشناس ارشد، رشته محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی کرج.
3. میکائیلی، علیرضا ؛ بادلی، سعدی؛ میرکریمی، حامد؛ محمدزاده، مرجان و مقصودلو، علینقی (1382). طراحی تفرجگاهی منطقه شیرآباد به منظور توسعه فضایی و کاربردی توریسم و اکوتوریسم، طرح مصوب سازمان مدیریت و برنامه ریزی و معاونت پژوهشی، دانشگاه علوم کشاورزی منابع طبیعی دانشگاه گرگان.
4. میکائیلی، علیرضا و دزیانی، سمانه (1391). ارزیابی منابع سرزمین به منظور توسعه         تفرجی - توریستی، مطالعه موردی دره زیارت- گرگان، طرح مصوب معاونت پژوهشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.