موانع تحقق طبیعت‌گردی حامی فقرا (مورد مطالعه: روستاهای منتخب شرق استان سمنان)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکدة ‌‌جغرافیا و عضو قطب علمی برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران

2 دانشیار دانشکدة ‌‌جغرافیا و عضو قطب علمی برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران

چکیده

گردشگری با توجه به ماهیت خود، چشم‌اندازی گسترده‌ای را برای متنوع سازی مشاغل ایجاد کرده است و فرصتی را برای مشارکت فقیرانی که اغلب در مشاغل فصلی و اقتصاد غیررسمی فعالیت می‌کنند، فراهم نموده است. به‌طورکلی هدف آن است که طبقه پایین جوامع روستایی به همان اندازه که در پرداخت هزینه­ های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی رشد گردشگری شریک هستند، سهم خود را نیز در منافع حاصل از توسعه گردشگری دریافت نماید. بر این اساس، پژوهش حاضر با یک مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوا با روش نمونه‌گیری هدفمند موانع پیش روی تحقق طبیعت‌گردی حامی فقرا را در روستاهای منتخب شرق استان سمنان (قلعه بالا، رضاآباد و ابر) مورد واکاوی قرار داده است. گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه، با شش گروه ذی‌نفع کلیدی (فقرا، افراد خارج‌شده از فقر، مدیران محلی، سرمایه‌گذاران، ساکنان محلی) در تابستان و پاییز 1396 به‌دست‌آمده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد ذی‌نفعان موانع فراروی تحقق طبیعت‌گردی حامی فقرا در روستاهای موردمطالعه را در پنج طبقه نابرابری آموزشی، روابط نابرابر قدرت، سبک زندگی، تقدیرگرایی و مشکلانت مدیریتی و تمرکزگرایی تصمیمات طبقه‌بندی نمودند.

کلیدواژه‌ها


  1. عظیمی آملی، جلال، رکن‌الدین افتخاری عبدالرضا (1393) حکمروایی روستایی (مدیریت توسعه پایدار)، انتشارات سمت، تهران
  2. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران. 1389. طرح هادی روستای قلعه بالا.
  3. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران. 1390. طرح هادی روستای ابر.
  4. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران. 1393. طرح هادی روستای رضاآباد.
  5. گزارش‌های کمیته امداد امام خمینی(ره)، 1395
  6. گزارش‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، 1395
  7. گزارش سازما منابع طبیعی استان سمنان،1396