اولویت بندی عوامل رقابت پذیری ایران در گردشگری حلال

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

2 استادیار گروه مدیریت جهانگردی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

3 کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی، گرایش بازاریابی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

چکیده

در سال‌های اخیر، افزایش تعداد مسلمانان مرفه، صنعت حلال را به ارائه شیوه‌ای از زندگی ازجمله سفر حلال و خدمات مهمان‌نوازی حلال سوق داده است. سهم ایران به‌عنوان یک کشور کاملاً اسلامی که تمام شرایط گردشگری حلال در آن وجود دارد فقط ۱۶۰ میلیون دلار، معادل ۳ درصد کل صنعت گردشگری حلال در جهان است و در رتبه‌بندی مقصدهای برتر گردشگری حلال سال 2018 در جایگاه هفدهم قرار دارد. رشد سریع بازار گردشگری حلال و رقابت مقصدها برای به دست آوردن بخشی از این بازار به دلیل مزایای بالقوه اقتصادی، فرهنگی، مذهبی و سیاسی آن، ضرورت توجه به حوزه گردشگری حلال و حضور رقابتی در این بازار را نشان می‌دهد. ازآنجاکه نقطه شروع تکوین راهبردهای بهبود موقعیت رقابتی یک مقصد را می‌توان مشابه با عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری در نظر گرفت؛ پژوهش حاضر باهدف بررسی و اولویت‌بندی عوامل رقابت‌پذیری ایران در گردشگری حلال بر پایه مدلی برگرفته از مدل رقابت مقصد دویر و کیم انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه­ای محقق­ساخته است که به شیوه اینترنتی توسط 192 نفر از بخش عرضه در صنعت گردشگری، اعم از خبرگان، متصدیان و فعالان حوزه گردشگری شهر تهران که با روش نمونه­ گیری قضاوتی انتخاب شدند؛ تکمیل گردید. جهت تجزیه‌وتحلیل داده­ ها از آزمونt  تک نمونه ­ای و فریدمن استفاده شد. نتایج تجزیه‌وتحلیل داده‌ها هفت فرضیه طرح‌شده پژوهش را به‌عنوان عوامل رقابت ­پذیری ایران در گردشگری حلال تأیید نمود. همچنین اولویت این عوامل به ترتیب "عوامل موقعیتی ایران در گردشگری حلال"، "مدیریت مقصد در گردشگری حلال"، "منابع فرهنگی/ تاریخی ایرانی-اسلامی"، "شرایط تقاضا برای گردشگری حلال ایران"، "منابع حمایتی و پشتیبان در گردشگری حلال"، "منابع طبیعی دلخواه مسلمانان" و "منابع انسان‌ساخت بر محور گردشگری حلال" بودند

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. بهبودی، ریحانه(1391). ادراک در معماری(مطالعه موردی: سنجش ادراک گردشگران اروپایی از معماری ایرانی- اسلامی شهر اصفهان) ، نشریه هنرهای زیبا – معماری و شهرسازی، دوره 17، شماره 3، صص: 48-41.
  2. جعفرتاش، برزین و پویان زاده، نسرین(1394). ارزیابی و اولویت­بندی شاخص­های رقابت­پذیری صنعت گردشگری ایران، فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه، دوره 28، شماره 3:، صص: 105-85.
  3. حاجی نژاد، علی؛ پایدار، ابوذر؛ باقری، فاطمه و عبدی، ناصر(1395). ارزیابی تأثیر گردشگری حلال بر حوزه‌های گردشگری ایران(با استفاده از مدل جمع وزنی یا WSM) ، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 4، شماره 15، صص:46-27.
  4. زم، محمدعلی(1393). آیین جلال در گردشگری حلال(چاپ اول)، تهران: نشر کتاب جمهور.
  5. فن هوو، نوربرت(2010). اقتصاد مقاصد گردشگری(چاپ اول)، ترجمه و تألیف افسانه شفیعی و مهرداد کجوییان.(1393)، تهران: نشر مهکامه.
  6. مولایی مقدم، نازنین(1393). نقش گردشگری حلال در جذب گردشگران مسلمان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
  7. نادعلی پور، زهرا و چیتی، ندا.(1396). تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران با تأکید بر ادراک گردشگران مطالعه موردی: گردشگران اروپایی ورودی به ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی گردشگری و توسعه، دوره 6، شماره 4:، صص:105-82.
  8.  یغفوری، حسین؛ علیزاده، محمدرضا؛ اسلام فرد، فاطمه و علم الهدی، سیدمحمدعلی.(1391). ارائه برنامه ریزی استراتژیک جهت استفاده از پتانسیل­های گردشگری حلال ایران در همگرایی کشورهای اسلامی، پنجمین کنگره بین المللی جغرافیدانان اسلام، تبریز: دانشگاه تبریز
  9. Alina, C., Cătălina, R.(2008). Competitiveness of Romania as a Tourist Destination, Retrieved from http://steconomiceuoradea.ro/anale/volume/2008/v4-management-marketing/145.pdf.
  10. Battour, M.M.(2017). Halal tourism and its impact on non-Muslim tourists' perception, trip quality and trip value, International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, from https://www.researchgate.net/.../320109289_Halal_tourism_and_its_i.
  11. Battour, M.M. & Ismail, M.N.(2015). Halal tourism: Concepts, practises, challenges and future, Tourism Management Perspective, 19(2015): 150-154.
  12. Battour, M.M., Ismail, M.N. & Battor, M.(2010). Toward a Halal Tourism Market, Annals of Tourism Research, 15(4): 461-470.
  13. COMCEC Coordination office Report(2016). Assessed from www.comcec.org
  14. Cresent rating,(2018). Global Muslim Islamic Economy report 2017/18 Travel Index 2018(GTMI2018). Assessed from www.crescentrating.com
  15.     Crouch, G.I. & Ritchie, J.R.B.(1999). Tourism, competitiveness, and societal prosperity, Journal of Business Research, 44(3): 137–52.
  16. Dinar Standard, State of the Global Islamic Economy Report(2018/19). Assessed from www.dinarstandard.com
  17. Duman, T.(2011). Value of Islamic Offering: Perspectives from the Turkish Experience, World Islamic Tourism Forum,(WITF 2011), 12-13 July 2011, Kuala Lumpur, Malaysia.
  18. Dwyer, L. & Kim, C.(2003). Destination Competitiveness: Determinants and Indicators, Current Issues in Tourism, 6(3): 369-414.
  19. Faghri R.(2007). Tourism planning and policy making of the Islamic Republic of Iran: analysis of the four fi veyear development plans, Unpublished Master’s Thesis, Lulea University of Technology: Sweden.
  20. Gomezelj, D.O. & Mihalic, T.(2007). Destination Competitiveness-Applying different models, the case of Slovenia, Tourism Management, 29(2007):  294–307.
  21. Knežević Cvelbar, L., Dwyer, L., Koman, M. and Mihalič, T.(2015). Drivers of Destination Competitiveness in Tourism: A Global Investigation, Journal of Travel Research, 55(8):1041-1050. doi: 10.1177/0047287515617299.
  22. Kozak, M.(2003). Measuring Comparative Performance of Vacation Destination: Using Tourists'Self-Reported Judgments as an Alternative Approach, Tourism Analysis, 8(2): 247-251.
  23.           Mohsin, A., Ramli, N. & Abdulaziz Alkhulayfi, B.(2015). Halal tourism: Emerging opportunities, Tourism Management Perspectives, 19(2015): 137-143, doi: 10,1016/j.tmp.2015,12,010.
  24. Reisinger, Y., Michael, N. Hayes, J.P.(2018). Destination competitiveness from a tourist perspective: A case of the United Arab Emirates, International Journal of Tourism Research, 21(2): 259-279, doi: 10.1002/jtr.2259.
  25. Shafaei, F., Badaruddin Mohamed.(2015). Involvement and brand equity: A conceptual model for Muslim tourists International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 9(1): 54-67, doi:10.1108/IJCTHR-06-2014-0050
  26.        Tajzadeh Namin, A.A.(2013). Value Creation in Tourism: An Islamic Approach, International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 4(5): 1252-1264, Available online at www.irjabs.com.
  27.       Zamani-Farahini, H. & Henderson, J.C.(2010). Islamic tourism and managing tourism development in Islamic societies: The cases of Iran and Saudi Arabia, International Journal of Tourism Research, 12(1): 79–89. 
برنامه ریزی و توسعه گردشگری
دوره 8، شماره 28
خرداد 1398
صفحه 113-137

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار