بررسی مولفه های سرمایه اجتماعی موثر بر رضایتمندی گردشگران (مطالعه موردی: شهر ماسوله)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه گیلان

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه گیلان

چکیده

تحقیق حاضر به دنبال بررسی نقش مولفه های سرمایه اجتماعی در رضایتمندی گردشگران بوده است که جهت نیل به این هدف مفهوم سرمایه اجتماعی بر اساس سه شاخص شناختی، ساختاری و ارتباطی مورد سنجش قرار داده شده است؛ به نحوی که اثرات هر کدام از شاخصهای فوق بر شاخص ­های رضایتمندی گردشگران (کالبدی- فضایی، عملکردی- ساختاری و محتوایی) مورد سنجش قرار گرفته­ است. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است. تعداد 384 پرسشنامه در میان گردشگران در سطح شهر ماسوله تکمیل شده است. به منظور تحلیل سطح رضایتمندی گردشگران از روش همبستگی کانونی و آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج تحقیق گویای این است که در بین ابعاد سرمایه اجتماعی، بعد شناختی دارای بهترین عملکرد از سوی گردشگران است و همچنین بیشترین میزان رضایت گردشگران را نیز بعد محتوایی (شامل مسائل اجتماعی و فرهنگ مردم ماسوله) به خود اختصاص داده است. پس از سنجش جداگانه ­ی مولفه های مفاهیم سرمایه اجتماعی و رضایتمندی گردشگران، جهت بررسی بیشترین تاثیرگذاری هر یک از ابعاد سرمایه اجتماعی (شناختی، ساختاری و ارتباطی) به­ عنوان متغیر مستقل، بر روی ابعاد مختلف رضایتمندی گردشگران (کالبدی-فضایی، عملکردی-ساختاری، محتوایی-اجتماعی-فرهنگی)؛ مشاهده شده است که اگر چه بعد شناختی سرمایه اجتماعی بر رضایت­مندی گردشگران تاثیر معنادار دارد اما بر عامل کالبدی-فضایی آن تاثیر معناداری ندارد؛ به­ عبارتی، بعد شناختی بر ابعاد عملکردی–ساختاری و محتوایی (اجتماعی – فرهنگی) تاثیر معنادار دارد و ابعاد ارتباطی و ساختاری  نیز بر تمام ابعاد رضایتمندی تاثیر معنادار دارند. اما بیشترین اثر­گذاری جزئی با توجه به درصد واریانس تبیین شده توسط اثر بعد شناختیِ سرمایه اجتماعی بر بعد محتوایی (اجتماعی  فرهنگی) رضایتمندی است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیم پور، حبیب؛ سید نقوی، میر علی و یعقوبی، نور محمد(1389). عوامل موثر بر رضایت و وفاداری گردشگران در استان اردبیل( مطالعه موردی: منطقه گردشگری سرعین)، فصلنامه مطالعات گردشگری، شماره 14: 56-50.
  2. اختر محققی، مهدی (1385). سرمایه اجتماعی، تهران، مهدی اختر محققی.
  3. استعلاجی، علیرضا (1389). راهکارهای توسعه پایدار روستایی با تاکید بر جغرافیای کاربردی (مطالعه موردی: ناحیه ویلکیج از شهرستان نمین)، مجله سرزمین، شماره 5: 3-1.
  4. بیدختی، امین و شریفی، نوید (1391). بررسی رابطه بین رونق گردشگری و سرمایه اجتماعی در مناطق ساحلی دریای خزر، فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، سال 7، شماره 17: 125-120.
  5. پازکی، معصومه (1382). تحلیل عملکرد فضایی کشت گل و جایگاه آن در توسعه پایدار روستایی( مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت)، رساله دکتری تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران.
  6. سحابی، جلیلی (1388). بررسی تاثیر عناصر اجتماعی بر امنیت اجتماعی در شهر سنندج،  پژوهش نامه علوم اجتماعی، سال 3، شماره 3: 160-152.
  7. شرفی ماسوله، فرهاد و فروغی ماسوله، ناصر (1372). شهر من ماسوله، شهرداری ماسوله.
  8. ضرغام، حمید ( 1376). راهکارهای توسعه جهانگردی در جمهوری اسلامی ایران، مجموعه مقالات نخستین همایش جهانگردی و جمهوری اسلامی ایران، جلد1، کیش: 390-383.
  9. قدیری معصوم، مجتبی و استعلاجی، علیرضا و پازکی، معصومه (1389). گردشگری پایدار (روستایی و عشایری)، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران: 20-22.
  10. قدیری معصوم، مجتبی و مهدوی، مسعود و اسماعیل نیا، حسین (1383). توسعه اشتغال در نواحی روستایی (نمونه موردی: شهرستان لاهیجان)، مجله پژوهش های جغرافیایی دانشگاه تهران، شماره 48: 66-60.
  11. قدیری معصوم، مجتبی و مهدوی، مسعود؛ سلمانی، محمد و برقی، حمید (1386). بررسی رابطه بین بنیان­های جغرافیایی و پراکنش سکونتگاههای روستایی نواحی خشک (مطالعه موردی: روستاهای بخش خور و بیابانک شهرستان نائین)، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 3: 87-74.
  12. کلمن، جیمز (1384). نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه انسانی، چاپ اول، تهران، نشر شیرازه: 54-32.
  13. محمدی، اسفندیار؛ پورشوهانی، فاطمه و آزادخانی، پاکزاد (1394). بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان در جذب گردشگر (مطالعه­ی موردی: شهروندان ایلام)، مجله­ی برنامه­ریزی و توسعه گردشگری، سال 4، شماره 12: 106- 93.
  14. هزار جریبی، جعفر (1390). احساس امنیت اجتماعی از منظر توسعه گردشگری، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال22، شماره پیاپی42، شماره2: 128-117.
  15. یوردخانی، مختار و پازکی، معصومه (1387). بررسی نقش و جایگاه گردشگری( تجارت هزاره سوم) بر توسعه پایدار جزایر خلیج فارس (با تاکید بر جزیره قشم)، مجموعه مقالات همایش ملی جایگاه خلیج فارس در تحولات استراتژیک جهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار و انتشارات جغرافیایی سازمان نیروهای مسلح: 387-375.
  16. Abdul Rasid. A., Nor Haniza, M., Syed Shikh Syed, A., Kader MohamadZaid, M., MohdYusopAb, H., Amran, H. and Khalifah, Z. (2013). Developing Human Capital for Rural Community Tourism: Using Experiential Learning Approach،3rd World Conference on Learning, Teaching and Educational Leadership – WCLTA 2012, PP1835 – 1839.
  17. Bourdieu, P. (1983). The Forms of Capital, In: John G. Richardson (ed). Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. NewYork: Greenwood Press, PP: 241-258.
  18. Chi, G. (2005). A Study of Developing Destination Loyalty Model, Doctoral Dissertation, Oklahoma State University.
  19. Collier, P. (1998). Social capital and poverty, Social Capital Initiative Working Paper. No. 4, Washington DC: The World Bank.
  20. Dot, J. (1994). National Rural Tourism Strategy, department of tourism. Available on www.tourism.gov.ph/pages/defaul.
  21. Duk-Byeong P., Kwang-Woo, L., Hyun-Suk, C. and Yooshik, Y. (2012). Factors influencing social capital in rural tourism communities in South Korea, Tourism Management, 33: 1511- 1520.
  22. Fukuyama, F. (1999). The Great Disruption: Human Nature and the Reconstitution of Social Order, New York: The Free Press.
  23. Gallent, N. (2015). Bridging social capital and the resource potential of second homes: The case of Stintino, Sardinia, Journal of Rural Studies 38: 99-108.
  24. Kawachi, I. (1999). Social capital and community effects on population andindividual health, Annals of the New York Academy of Sciences, Vol. 896: 120-130
  25. Laws, E. (1998). Conceptualizing visitor satisfaction management in heritage settings: an exploratory blueprinting analysis of LeedsCastle, Kent, Tourism Management, 19(6): 42-91.
  26. Lee, J.H., Kim, H.D., Ko, Y.J. and Sagas, M. (2011). The influence of service quality on satisfaction and intention: A gender segmentation strategy, Sport Management Review, 14(1): 54-63.
  27. Macdonald, R. and Lee, J. (2003). Culture rural tourism evidence from Canada, Annals of Tourism Research, 30(2):307-322.
  28. Paige, P.V., Christine, A., Vogt, Annette, M. and Rummel, J. (2015). Social network participation and coverage by tourism industry sector, Journal of Destination Marketing & Management, 4:110–119.
  29. Portes, A. (1998). Social capital: Its origins and applications in modernsociology, Ann Rev Social, Vol. 22: 1-23.
  30. Putnam, R. (1993). The Prosperous Community: Social Capital and Public Life, American Prospect.
  31. Spreng, R.A. and Chiou, J.S. (2002). A Cross-cultural Assessment of the Satisfaction Formation Process, European Journal of Marketing, 36(7): 829–839.
  32. Warner, F. (1999). Social capital construction and the role of the local state, Rural Sociology, 64(3): 120-159.
  33. Weibing Zhao, J.R., Brent, R. and Charlotte M.E. (2011). Social capital and tourism entrepreneurship, Annals of Tourism Research, 38(4): 1570-1593.
  34. Williams, P. (2005). Customer value and tourism satisfaction: A multidimensional perspective, ANZMAC2005 Conference: Tourism Marketing, 129-138.
  35. Wong, J., and Law, R. (2003). Difference in shopping satisfaction levels: A study of tourists in Hong Kong, Tourism Management, 24(4):401- 410.
برنامه ریزی و توسعه گردشگری
دوره 5، شماره 18
آذر 1395
صفحه 73-96

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار