بررسی تحلیلی توسعه گردشگری سالمندی با رویکرد نگاشت شناختی (مورد مطالعه: استان یزد)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 : استادیار گروه مدیریت، دانشگاه علم و هنر

2 مدرس دانشگاه علم و هنر

3 کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی، دانشگاه علم و هنر

چکیده

با توجه به روند پیر شدن جمعیت کشور ایران و به‌ویژه استان یزد و نیازهای خاص این قشر، در این تحقیق تلاش شده است با استفاده از روش شناسی نگاشت علّی مدلی کیفی برای تبیین توسعه گردشگری سالمندی در سطح استان یزد ارائه شود. در این راستا ابتدا پس از بیان موضوع، مبانی نظری و بررسی پیشینه تحقیقات انجام شده، چهارچوب مفهومی اولیه تحقیق ارائه و روش تحقیق مورد استفاده در رابطه با آن بیان شده است. برای تدوین و استخراج مدل توسعه گردشگری سالمندی در استان یزد از ابزارها و تکنیک‌های مربوط به ادبیات نظری نگاشت شناختی و تحلیل شبکه‌های اجتماعی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که عوامل بیمه، استانداردهای بهداشتی، امنیت، خدمات ویژه و وضعیت حمل و نقل نقش مهمی را در توسعه گردشگری سالمندی در استان یزد ایفا می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


  1. اسعدی، میرمحمد؛ رحیم‌زاده ترابی، نگار و احمدخانی، مسعود (1395). راهکارهای توسعه گردشگری سالمندی با رویکرد تکنیک مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) در استان یزد، دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، سال 4، شماره 7: 104-83.
  2. اسمیت، ملانی؛ لئود، نیکولامک، روبرتسون و مارگارت، هارت (1391). مفاهیم کلیدی در مطالعات گردشگری، ترجمه جعفر پاییزی، تهران: انتشارات مهکامه.
  3. بابا نژاد، باقر (1393). نقش استراتژیک حمل‌ونقل عمومی در جذب گردشگر سالمند و معلول، مقاله چاپ‌شده در اولین کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعه پایدار، تهران.
  4. پایلی یزدی، محمد حسین و سقایی، مهدی(1382). گردشگری و تبارشناسی صورت‌بندی یک پدیده جغرافیایی، نشریه تحقیقات جغرافیایی، دوره 18، شماره 68: 24-49.
  5. رحیمی، ابوالفضل؛ انوشه، منیره، احمدی، فضل‌الله و فروغان، مهشید (1389). تجارب سالمندان تهرانی درزمینه اوقات فراغت و تفریحات، مجله سالمندی ایران، سال 5، شماره 15: 77-61.
  6. عباس زاده، محمد (1391). تأملی بر اعتبار و پایانی در پژوهش‌های کیفی، جامعه شناسی کاربردی، سال 23، شماره پیاپی (45)، شماره 1: 19-43.
  7. عزیزی زین­الحاجلو، اکبر؛ امینی، ابولقاسم و صادق تبریزی، جعفر(1394). پیا­مدهای سالمندی جمعیت در ایران، تأکید بر چالش روزافزون نظام سلامت، مجله تصویر سلامت، دوره 6، شماره 1: 54.
  8. علیزاده، مهتاب؛ فخرزاده، حسین، شریفی، فرشاد، محمدی آذر، مریم و نظری، ندا (1392). تحلیل مروری عملکرد سازمانهای متولی در برنامه سالمندی کشور، مجله دیابت و متابولیسم ایران، دوره 13، شماره 1: 74-81.
  9. مرکز آمار ایران. (1391). گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390. تهران: مرکز آمار ایران.

10. مهدوی، شیرین؛ عمادزاده، مصطفی و انصاری، آذر نوش (1392). راهبردهای توسعه گردشگری سالمندی بر اساس رهیافت بخش­بندی بازار با استفاده از شبکه­های عصبی، مقاله چاپ‌شده در اولین همایش بین‌المللی علمی-راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالش­ها و چشم­اندازها، مشهد.

11. میرزایی، محمد؛ شمس قهفرخی، مهری (1386). جمعیت‌شناسی سالمندان در ایران بر اساس سرشماری‌های 1385-1335، مجله سالمندان ایران، دوره 2، شماره 5: 331-326.

  1. Ahn, Y.J. and Janke, M. (2011). Motivations and Benefits to the Travel Experiences of older Adults, Educational Gerontology, Vol. 37: 653-673.
  2. Alen, E., Nicolau, J.L., Losada, N., and Dominguez, T. (2014). Determinant factors of senior tourists' length of stay, Annals of Tourism Research, Vol. 49: 19-32.
  3. Bosch, Sh.J. and Gharaveis, A. (2017). Flying solo: A review of the literature on way finding for older adults experiencing visual or cognitive decline, Journal of Applied Ergonomic, Vol. 58: 327-333.
  4. Cejudo, A.B., Hernaez, O.R. and Patterson, I. (2016). The strategic Impact of country of origin on senior Tourism Demand: The Need to Balance Global and local strategies, Journal of Population Aging, Vol. 9(4): 345-373.
  5. Cleaver, Megan, Muller, Thomas E., Ruys, Hein F.M. and Wei, Sherrie. (1999). Tourism Product Development for the Senior Market, Based on Travel-Motive Research, Journal of Tourism Recreation Research, 24(1): 5-11.
  6. Chen, S.C., and Shoemaker, S. (2014). Age and cohort effects: The American senior tourism market, Annals of Tourism Research, Vol. 48: 58-75.
  7. Collins, K.M.T., Onwuegbuzie, A.J. and Jiao, Q.G. (2007). A Mixed Methods Investigation of Mixed Methods Sampling Designs in Social and Health Science Research, Journal of Mixed Methods Research, Vol. 1(3): 267-294.
  8. Gu, D., Zgu, H., Brown, T., Hoenig, H. and Zeng, Y. (2015). Tourism Experiences and self-Rated Health Among older Adults in china, Journal of Aging and Health, 28(4): 675-703.
  9. Hong, G.S., Kim, S. and Lee, J. (2014). Travel Expenditure Patterns of Elderly Households in the US, Tourism Recreation Research, 24(1): 43-52.
  10. Horneman, L., Carter, R., Wei, S. and Ruys, A. (2002). Profiling the Senior Traveler: an Australian Perspective, Journal of Travel Research, 41(1): 23-38.
  11. Huang, L. and Tsai, H.T. (2003). The Study of senior traveler behavior in Taiwan,  Journal of Tourism Management, Vol. 24: 561-574.
  12. Kim, M.J. Lee, Ch.K. and Bonn, M. (2016). The effect of social capital and altruism on seniors revisits intention to social network sites for tourism-related purposes, Journal of Tourism Management, Vol. 53: 96-107.
  13. Kim. H., Woo. E. and Uysal, M. (2015). Tourism experience and quality of life among elderly tourists, Journal of Tourism Management, Vol. 46: 465-476.
  14. Losada, N., Allen, E., Dominguez, T. and Nicolau, J.L. (2016). Travel frequency of seniors' tourists, Journal of Tourism Management, Vol. 53: 88-95.
  15. Moscardo, G. (2006). Third-age Tourism, in D.Buhalis and C. costa (eds), New Tourism consumers, Products and Industry: Present and Future Issues-oxford: Butter worth-Heinemann, PP.9-30.
  16. Patuelli. R. and Nijkamp, P. (2015). Travel motivations of seniors: A Review and a Meta-Analytical Assessment, Working Paper DSE No. 1021, Alma Mater Studiorum, Department of Economics, pp.1-17.
  17. Pearce, PH. (2014). Tourism for pleasure studies of the senior Self-Drive Travel Market, Tourism Recreation Research, 24(1): 35-42.
  18. Prayag, G. (2012). Senior Travelers Motivations and Future Behavioral intentions: The case of Nice, Journal of Travel and Tourism marketing, Vol. 33: 665-681.
  19. Rai Utama, B. (2014). Destination Loyalty model of elderly Foreign Tourists visiting Bali tourism Destination, Journal of Tourism Dayan University, 1(1): 64-93.
  20. Sangpikul, A. (2008). Travel motivations of Japanese senior Travellers to Thailand, International Journal of Tourism Research, Vol. 10: 81-94.
  21. Signoretti, A., Martins, A. I., Almedia, N., Vieira, D., Rosa, A.F., Costa, C.M. and Teixeira, A. (2015). Trip 4 All: A Ramified App to provide a new way to elderly people to travel, Procedural Computer Science, Vol. 67: 301-331.
  22. Terho, H. (2013). Senior people's perception of travel related risks, A Viewpoint to the future travel insurance cover, Master's Thesis. HAAGA-HELIA University.
  23. Tung, V., Brent, W.S. and Ritchie, J.R. (2011). Investigating the memorable experiences of the senior travel market: an examination of the rain is cense bump, Journal of Travel and Tourism Marketing, 28(3): 331-343.
  24. Ward, A. (2014). Segmenting the senior tourism market in Ireland based on travel motivations, Journal of vacation marketing, 20(3): 267-277.
  25. You, X. and Oleary, J.T. (2014). Destination Behavior of older UK Travellers, Tourism Recreation Research, 24(1): 23-34.