بررسی عوامل موثر بر رشد گردشگری با تاکید بر رقابت پذیری مقصد کاربردی از روش داده های تابلویی پویا و تخمین زن GMM-Sys

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه مازندران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران

چکیده

رقابت‌پذیری از مهم‌ترین مسائل در اقتصاد کشورهاست. در حوزه‌ی گردشگری نیز افزایش توان رقابتی می‌تواند با حفظ و افزایش سهم بازار منجر به افزایش رشد این بخش و به تبع آن رفاه ملی شود. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل موثر بر رشد بخش گردشگری با تاکید بر رقابت‌پذیری مقصد برای 63 کشور منتخب، طی دوره زمانی 2016-2007 انجام شده است. روش در برآورد مبتنی بر داده‌های تابلویی پویا و تخمین‌زن گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی می‌باشد. نتایج حاکی از آن است که در مجموع اثر رقابت‌پذیری مقصد بر رشد ارزش افزوده حقیقی بخش گردشگری، اثری مثبت می‌باشد. البته نوع و اندازه‌ی آن در گروه‌های مختلف کشوری متفاوت است. بدین شرح که در تفکیک کشورها براساس ویژگی‌هایی نظیر صادرکننده‌گی سوخت؛ سطح درآمد؛ قرار داشتن در سطح ده کشور برتر از حیث تعداد گردشگران و میزان مخارج صورت گرفته در بخش گردشگری؛ و سطح توسعه‌یافتگی تفاوت معناداری در علامت و اندازه‌ی اثرگذاری رقابت‌پذیری مقصد بر رشد گردشگری مشاهده می‌شود. همچنین اثرپذیری رشد بخش گردشگری از سهم گردشگری در تولید ناخالص داخلی، جمعیت و نرخ ارز حقیقی مثبت است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. پناهی، حسین؛ معصوم‌زاده، سارا و رزاقی، سمیه (1396). بررسی اثر نرخ ارز بر تراز پرداخت گردشگری ایران. فصلنامه نظریه های کاربردی اقتصاد، شماره‌ی 2: 142-127.
  2. تقوی، مهدی و قلی پورسلیمانی، علی (1388). عوامل موثر بر رشد صنعت گردشگری ایران. پژوهشنامه اقتصادی، شماره‌ی 3: 172-157.
  3. جعفرتاش، برزین و پویان­زاده، نسرین (1394). ارزیابی و اولویت­بندی شاخص­های رقابت­پذیری صنعت گردشگری ایران. فرایند مدیریت توسعه، شماره­ی 3: 105-85.
  4. خوشنویس یزدی، سهیلا و غمامی، مریم (1395). برآورد تابع تقاضای گردشگری ایران. پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، شماره‌ی 12، 12-1.
  5. خیرخواهان، جعفر. (1391). معرفی شاخص رقابت‌پذیری گردشگری. خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا، فروردین 1391.
  6. شهیکی تاش، محمد نبی؛ محمودپور، کامران و محسنی، حدیثه (1394). بررسی عوامل تاثیرگذار بر شاخص رقابت‌پذیری کشورها با تاکید بر اقتصاد ایران. فصلنامه‌ی سیاست‌های مالی و اقتصادی، شماره‌ی 11: 188-155.
  7. شاطریان، محسن؛ غلامی، یوسف و میرمحمدی، محمد (1396). نشریه‌ی تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره‌ی 46: 214-195.
  8. فرزین، محمدرضا و نادعلی پور، زهرا (1390). عوامل موثر بر مزیت رقابتی مقصدهای گردشگری در ایران (مورد مطالعه: منطقه ی چابهار). فصلنامه‌ی مطالعات گردشگری، شماره‌ی 14: 67-41.
  9. محمدی، تیمور؛ کریمی، مجتبی؛ نجارزاده، نگین و شاه کرم اوغلی، معصومه (1389). عوامل موثر بر تقاضای گردشگری در ایران. فصلنامه علوم اقتصادی، شماره‌ی 10: 51-27.
  10. نظری، محسن؛ اسفیدانی، محمد رحیم و طباطبایی، سید مهدی (1396). ارزیابی عوامل موثر بر جذب گردشگران بین‌المللی با استفاده از مدل جاذبه، تحقیقات اقتصادی، دوره‌ی 52، شماره‌ی 1: 243-215.
  11. Algieri, B. (2006). An econometric estimation of the demand for tourism: the Case of Russia. Tourism Economics, 12(1): 5-20.
  12. Arellano, M. and Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. The Review of Economic Studies, No. 58: 277 – 297.
  13. Balli, F., Balli, H.O. and Louis, R.J. (2016). The impacts of immigrants and institutions on bilateral tourism flows. Tourism Management, 52: 221-229.
  14. Blundell, R.W. and Bond, S.R. (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models. Journal of Econometrics, No. 87: 115–143.
  15. Brida, J.G. and Risso, W.A. (2009). Tourism as a factor of long-run economic growth: An empirical analysis for Chile. European Journal of Tourism Research, 2(2): 178-185.
  16. Botti, L., Peypoch, N., Robinot, E. and Solonadrasana, B. (2009). Tourism destination competitiveness: The French regions case. European Journal of Tourism Research, 2(1): 5-24.
  17. Balan, D., Balaure, V. and Veghes, C. (2009). Travel and tourism competitiveness of the world's top tourism destination: An exploratory assessment. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 11(2): 979-987.
  18. Caselli, F., Esquivel, G. and Lefort, F. (1996). Reopening the convergence debate: A new look at cross-country growth empirics. Journal of Economic Growth, No. 1: 363-389.
  19. Diamond, J. (1977). Tourism's role in economic development: The case reexamined. Economic Development and Cultural Change, 25(3): 553-559.
  20. Dwyer, L. and Kim, C. (2003). Destination competitiveness: Determinants and indicators. Current Issues of Tourism, 6(5): 369-414.
  21. Ekin, Y. and Akbulut, O. (2015). Tourism destination competitiveness: The case of Dalyan–Turkey. International Journal of Business, Humanities and Technology, 3: 60-66.
  22. Fernándeza, J. and Díaz, B.R. (2016). Reinterpreting the world economic forum's global tourism competitiveness index. Tourism Management Perspectives, 20: 131-140.
  23. Gomezelj, D.O. and Mihalič, T. (2008). Destination competitiveness-applying different models, the case of Slovenia. Tourism Management, 29(2): 294-307.
  24. Hanly, P. and Wade, G. (2007). Modelling tourism demand and econometric analysis of North American tourist expenditure in Ireland, 1985-2004. Journal of Tourism Economic, 13(2): 319-327.
  25. Huang, C.H., Tsaur, J.R. and Yang, C.H. (2012). Does World Heritage list really induce more tourists? Evidence from Macau. Tourism Management, 33(6): 1450–1457.
  26. Ivanov, S. (2005b). Problems in the measurement of tourism impact on the leakage of national income, Yearbook of International University College, 2: 176-182.
  27. Kumar, R.R., Loganathan, N., Patel, A. and Kumar, R.D. (2014), Nexus between tourism earnings and economic growth: A study of Malaysia. Quality and Quantity, 49(3): 1101-1120.
  28. Kum, H., Aslan, A. and Gungor, M. (2015). Tourism and economic growth: The case of Next-11 Countries, International Journal of Economics and Financial Issues, 5(4): 1075-1081.
  29. Li, K., Jin, M. and Shi, W. (2017). Tourism as an important impetus to promoting economic growth: A critical review. Tourism Management Perspectives, In Press, Corrected Proof.
  30. Mountinho, L., Huarng, K.H. and Tiffany, H.K. (2008). Modeling and forecasting tourism demand: The case study of flows from mainland China to Taiwan. Journal of Service Business, 2.
  31. Pessoa, A. and Silva, M.R. (2007). Environment based innovation: Policy questions. Finisterra, 44(88): 53-78.
  32. Pessoa, A. (2017). Tourism and regional competitiveness: The case of the Portuguese Douro valley. Estudos Regions, 18: 55-75.
  33. Ritchie, J.R.B. and Crouch, G.I. (2005). The competitive destination: A sustainable tourism perspective. Oxford: Oxford University Press.
  34. Suresh, J. and Senthilnathan, S. (2014). Relationship between Tourism and Economic Growth in Sri Lanka, Published as the 7th Chapter of a Book Entitled, Economic Issues in Sri Lanka. 115-132.
  35. Su, Y.W. and Lin, H.L. (2014). Analysis of international tourist arrivals worldwide: The role of World Heritage sites. Tourism Management, 40: 46-58.
  36. World Bank (2015). Strategic Environmental, Social and Cultural Heritage Assessment; Executive Summary.
  37. Tang, C.F. and Tan, E.C. (2013). How stable is the tourism-led growth hypothesis in Malaysia? Evidence from disaggregated tourism markets. Tourism Management, 37: 52-57.
  38. Webster, C. and Ivanov, S. (2014). Transforming competitiveness into economic benefits: Does tourism stimulate economic growth in more competitive destinations?. Tourism Management, 40: 137-140.
  39. Yang, C.H., Lin, H.L. and Han, C.C. (2010). Analysis of international tourist arrivals in China: The role of World Heritage Sites. Tourism Management, 31(6): 827-837.
برنامه ریزی و توسعه گردشگری
دوره 6، شماره 23
اسفند 1396
صفحه 77-104

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار